کد مطلب:48900 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » قرآن

قرآن دربارة رفتار ما با خويشاوندان چه فرموده است؟

قرآن كريم رابطه خويشاوندي را مورد عنايت خاص قرار داده و بر حفظ آن تأكيد كرده است و ميفرمايد: خويشاوندان نسبت به يكديگر، در احكاميكه خدا مقرر داشته است از ديگران سزاوارترند. (انفال، 75)

اهميت رابطه خويشاوندي موجب شده است كه قرآن كريم، صله رحم را واجب و قطع رحم و گسستن رابطه خانوادگي را حرام بداند; در تفسير آيه شريفة الَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللّهِ مِنْ بَعْدِمِيثَـَقِهِ وَيَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ (بقره، 27) روايات فراواني از شيعه و سني نقل شده است كه منظور از مَا أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ صله رحم است(البرهان، علامه بحراني، ج 1، ص 159 / الدر المنثور، السيوطي، ج1، ص105.).

علاوه بر آن كه آيه سورة مباركه نسأ در نهي از قطع رحم صراحت دارد. امّا منظور از رحم هر كسي است كه از نظر عرف به قرابت و خويشاوندي شناخته شود; خواه ارث ببرد يا نبرد(جواهر، ج 28، ص 183.). مهم اين است كه به واسطه نسبت از طرف پدر يا مادر يا غير آنها به شخص نزديك شود. محدودة (رحم) و كيفيت صله رحم تا حد زيادي به عرف مردم بستگي دارد; ليكن در برخي از روايات، مصاديقي از آن بيان شده است. رسول گرامي اسلام فرمودند: صله رحم بجا آوريد در دنيا هر چند با يك سلام.(بحار الانوار، علامه مجلسي، ج71، ص104، مؤسسه الوفأ.)

با همة اهميتي كه صله رحم و رابطه نزديك با خويشاوندان دارد، اگر چنين ارتباطي به سست شدن پايههاي اعتقادي منجر شود و يا به ترك واجبات و انجام دادن محرمات كشيده شود بايد از آن اجتناب نمود.

قرآن كريم در اين خصوص ميفرمايد:

اي كساني كه ايمان آوردهايد! هر گاه پدران و برادران شما، كفر را بر ايمان ترجيح دهند، آنها را ولي (يار و ياور و تكيهگاه) خود قرار ندهيد و كساني كه از شما كه آنان را سرپرست خود قرار دهند، ستمگرند. بگو: اگر پدران و فرزندان و همسران و طايفه شما و اموالي كه به دست آوردهايد و تجارتي كه از كساد شدنش ميترسيد و خانههايي كه به آن علاقه داريد، در نظرتان از خداوند (پيامبر و جهاد در راهش محبوبتر است، پس منتظر باشيد كه خداوند عذابش را بر شما نازل كند. خداوند گناهكاران را هدايت نميكند. (توبه، 23 و 24)

در اين آيات به صراحت از پذيرش ولايت و محبت كساني كه انسان را به گناه و نافرماني ميخوانند نهي شده است; هر چند آنان نزديكترين كسان آدمييعني پدر و مادر و برادر و همسر و... باشند.